ABP staat voor Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds. Het is het pensioenfonds van onder andere alle docenten, ambtenaren en politieagenten in Nederland. Met maar liefst 3 miljoen deelnemers en een totaal beschikbaar vermogen van €466 miljard is ABP het grootste pensioenfonds van Europa. ABP investeert €15 miljard in olie, kolen en gas.

Docenten en ambtenaren zijn verplicht om hun pensioen bij ABP op te bouwen. Er is dus geen mogelijkheid om een ander pensioenfonds te kiezen.

Fossiele bedrijven blijven doorgaan met het oppompen en verbranden van fossiele brandstoffen. Al tientallen jaren weet de fossiele industrie van de gevaren van klimaatverandering. Om winst te blijven maken, hebben fossiele bedrijven – zoals Shell, ExxonMobil en BP – er alles aan gedaan om twijfel te zaaien over de klimaatcrisis. Nog altijd blokkeren ze met sluw lobbywerk en publieke greenwashing campagnes de maatregelen die nodig zijn om ergere klimaatontwrichting te voorkomen. CEO’s in de fossiele industrie blijven miljarden verdienen terwijl onze wereld in brand staat.

Om Shell als voorbeeld te nemen: 98% van de investeringen die Shell doet gaan naar olie en gas. En Shell is van plan de komende 30 jaar de olie- en gasproductie op te voeren met 38%, ondanks de klimaatcrisis. Als fossiele bedrijven hun eigen plannen volgen is een leefbare wereld niet meer mogelijk.

Sommige bedrijven kondigen wel aan hun eigen uitstoot verminderen, maar niet de uitstoot van het eindproduct, zoals benzine of kerosine. In hun berekeningen van hun uitstoot gaan bedrijven er vanuit dat CO2 onder de grond opgeslagen kan worden, maar deze technologie is nog niet ontwikkeld.

ABP investeert in grote oliereuzen als Shell, Exxon, BP en Total, in bedrijven met kolenmijnen, in bedrijven die boren in het kwetsbare Noordpoolgebied, en die het vervuilende schaliegas produceren. ABP heeft beleggingen in honderden olie-, kolen- en gasbedrijven: kijk hier voor een overzicht. De verwoestende impact van deze investeringen is gigantisch.

Over de hele wereld komen mensen in opstand tegen de bedrijven waar ABP het pensioengeld van leraren en ambtenaren in stopt. Dankzij het Groningse verzet wordt de gaskraan dichtgedraaid, maar nog altijd wachten de Groningers op schadevergoeding. In Argentinië strijdt de inheemse Mapuche gemeenschap tegen Shell, omdat er gevaarlijke aardbevingen ontstaan bij het opboren van schaliegas. In Australië voeren acht jongeren een rechtszaak tegen kolenbedrijf Whitehaven, dat een nieuwe kolenmijn wil openen. Het pensioengeld van ambtenaren en leraren werkt de Groningers, de Mapuche gemeenschap en de Australische jongeren actief tegen door deze fossiele bedrijven financieel te steunen.

Divesteren is het tegenovergestelde van investeren. Het betekent afstand doen van aandelen, obligaties en investeringen die onethisch zijn. Divesteringscampagnes hebben eerder veel impact gehad. Bijvoorbeeld bij de strijd tegen apartheid in Zuid-Afrika.

Met het divesteren uit de fossiele industrie heeft ABP een grote impact op het verzwakken en ontmantelen van de fossiele industrie. Fossiele bedrijven verliezen zo steeds verder de maatschappelijke acceptatie – social licence to operate – die ze nodig hebben om hun immorele bedrijfsplannen door te zetten. Omdat ABP een grote speler is in de beleggingswereld, kan een besluit om te divesteren een kettingreactie veroorzaken die andere financiële instellingen zal inspireren het voorbeeld van ABP te volgen.

Steeds meer pensioenfondsen stappen uit fossiel. Het Noorse zusje van ABP maakte in juli 2019 bekend gedeeltelijk te divesteren. In december 2019 kondigde het Deense MP Pension aan de aandelen van tientallen grote fossiele bedrijven te verkopen, waaronder Shell en ExxonMobil. ABP zit nog steeds in deze vervuilende bedrijven. En NEST, het grootste Britse pensioenfonds, maakte recent bekend de aandelen in kolen-, schaliegas- en bedrijven die boren in het Noordpoolgebied te verkopen.

ABP fossielvrij is onderdeel van de wereldwijde fossil free campagne. Meer dan 1500 publieke instellingen hebben samen al meer dan 35 biljoen euro aan fossiele investeringen van de hand gedaan.

Nee. Je rendement gaat niet achteruit gaat als ABP divesteert uit fossiele brandstoffen. Dat laat een recent onderzoek van Groningse onderzoekers duidelijk zien. Ook in een meta-onderzoek, uitgevoerd in opdracht van ABP zelf, blijken duurzame beleggingen een neutraal of zelfs een positief resultaat te hebben.

Aan de andere kant neemt ABP wél een enorm financieel risico door ons pensioengeld in een industrie te investeren die binnenkort tot het verleden behoort. Als we steeds minder fossiel gaan gebruiken, wat moet om ons te houden aan de afspraken in het Parijs-akkoord, zal een deel van de reserves van oliebedrijven niet gebruikt gaan worden. Deze reserves staan vaak wel al op de balans van oliebedrijven, waardoor deze afgeschreven moeten worden. Olie-, gas- en kolenbedrijven leiden daardoor dus verlies. Meerdere financiële instellingen, zoals het IMF, hebben gewaarschuwd voor de financiële risico’s van fossiele investeringen.

Fossiele bedrijven hebben het nu al financieel zwaar. Grote kolenbedrijven gaan failliet en oliebedrijven kampen met alsmaar nieuwe records van lage winsten. Als teken aan de wand zagen we dat in maart 2020, mede door de invloed van de coronacrisis, de olieprijs in de VS zelfs onder de 0 dollar zakte. Shell heeft voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog het dividend naar beneden moeten bijstellen.

Uit een recente analyse van de cijfers van ABP blijkt dat fossiele bedrijven veel harder geraakt waren door de coronacrisis dan niet-fossiele bedrijven. Analisten verwachten dat de oliepiek zelfs al achter ons ligt, in 2019 dus. Zodra de klimaatmaatregelen worden aangescherpt, wat nodig is om een leefbare planeet te houden, dan komen er nog zwaardere tijden aan.

ABP had miljarden rijker kunnen zijn als ze per 31 december 2016 uit kolen, olie en gasbedrijven waren gestapt, en al dat vrijgekomen geld in hernieuwbare energie had gestopt. ABP zou dan nu 25 miljard euro meer hebben gehad. Ofwel, 5% van het totaal aan beleggingen.

Als een goed rendement voor een pensioen belangrijk voor je is, dan is beleggen in de fossiele industrie geen veilige gok.

Klik hier om de factsheet over ABP’s fossiele investeringen te lezen. Lees hier onze kritiek op ABP’s beleggingsbeleid. Of lees het nieuws en de blogs hieronder.

We komen graag met je in contact! Stuur ons een mailtje via [email protected]