Hoe word je een klimaatactivist? Voor James Hiatt (39) begon het met een emmer. In 2020 stond hij te hozen in zijn huiskamer, toen orkaan Delta langsraasde. Zes weken daarvoor had orkaan Laura een boom door het dak van zijn huis gejaagd. Er was niet eens tijd geweest om het te repareren, over het gat zat alleen plastic. James: ‘Sinds mijn geboorte tot 2005 kende ik hoogstens één storm bij naam, nu kom ik op een stuk of dertien: Katrina, Rita, Laura, Delta… Zulke weerrampen veranderen je leven. Steeds meer mensen wereldwijd ervaren dat, helaas.’
James’ huis na orkaan Laura. Foto: James Hiatt
‘Mijn hoekje op de aardbol wordt opgeofferd’, zegt James over zijn leefomgeving. Hij woont in het stadje Lake Charles in de staat Louisiana en als activist werkt hij veel in het dorp Cameron Parish, enkele tientallen kilometers zuidelijker. Het hele zuiden van Louisiana is volgebouwd met fabrieken, veelal voor de fossiele industrie. Het gebied boven New Orleans wordt zelfs ‘Cancer Alley’ genoemd, omdat de lucht die de (voornamelijk zwarte) inwoners inademen de hoogste concentratie aan kankerverwekkende stoffen bevat van de hele VS.
Nu wordt er in deze regio driftig gebouwd aan de LNG-industrie, wat leidt tot vervuiling in de directe omgeving van de terminals. Ook moet er voor nieuwe LNG-terminals veel moeras wijken, terwijl die grote spons de kust van Louisiana al eeuwenlang beschermt tegen regen- en zeewater. De hele regio aan de Golf van Mexico is extreem gevoelig voor zeespiegelstijging. En meer gas betekent meer CO2 en methaan in de lucht en dus meer opwarming, wat voor Cameron Parish nóg meer kusterosie en nóg meer orkanen betekent. De industrie in hun eigen achtertuin verergert dus de problemen die het voortbestaan van dit gebied bedreigen.
Bizar, volgens James. Hij voelde zich als laborant bij een fossiel energiebedrijf steeds meer een radertje in een verwoestend systeem. Dus solliciteerde hij bij de Louisiana Bucket Brigade, een organisatie die zich verzet tegen de verwoestingen die de fossiele industrie aanricht in Louisiana. In Cameron Parish is het verzet gericht op twee nieuwe terminals van Venture Global LNG, dat daarvoor sinds 2019 al 1777 miljoen dollar aan financiering verkreeg bij de ING Bank. Terminal nummer één heet Calcasieu Pass en draait sinds januari, terminal nummer twee, Plaquemines Parish, staat nog gepland. ‘Fossiele brandstoffen hebben ons veel goeds gebracht, maar we moeten het nu anders gaan doen’, zegt James.
LNG: Liquified Natural Gas
Sinds 2018 zijn LNG-terminals booming in de VS. Er zijn nu acht in bedrijf en er bestaan plannen voor nog eens ruim twintig, veelal in de staat Louisiana. Vanuit deze terminals gaat vloeibaar gas naar Azië. En ook naar Europa, waar de vraag naar LNG sterk is toegenomen door de oorlog in Oekraïne. Dat vergroot de kans dat de geplande terminals er ook echt gaan komen.
Hoe is het om zo dicht bij een LNG-terminal te wonen?
‘Mijn vriend John heeft de LNG-terminal zo ongeveer in zijn achtertuin. Hij maakt altijd een foto als ze aan het ‘affakkelen’ zijn: dan verbranden ze gas, waarbij broeikasgassen vrijkomen. Affakkelen is een noodgreep die maar af en toe ingezet zou moeten worden om de druk te verlagen, maar John heeft sinds Calcasieu Pass draait bijna dagelijks een foto gemaakt! De enorme vlam die je dan ziet zou helder moeten zijn, maar er komt vaak hele zwarte rook vanaf. Dat is een teken is van onvolledige verbranding. En die lucht met giftige stoffen ademen onze kinderen dus in.
Wat vinden de mensen je omgeving ervan dat je nu voor een milieuorganisatie werkt?
‘In Cameron wonen voornamelijk witte, wat oudere garnalenvissers met een laag inkomen. Eerlijk gezegd heb ik vaak het gevoel dat ik op eieren moet lopen. Mensen leren hier van Fox News dat klimaatverandering een hoax is, al komt er langzaamaan meer besef dat er echt iets mis is. Fossiele energiebedrijven hebben hier veel invloed: in de media en in de politiek krijgen ze alle ruimte om te laten zien hoe goed ze zogenaamd bezig zijn. Ze zijn eigenaar van de lokale media en sponsoren scholen en bibliotheken. ‘We geven terug aan de gemeenschap’, zeggen ze dan, terwijl ze ondertussen miljarden verdienen aan belastingvoordelen. Ze beloven banen, maar ze overdrijven daarbij. De terminals die hier in dit gebied gepland zijn, leveren nog geen 1.500 permanente banen op. Ze beloven er tienduizenden.
Natuurlijk hebben we hier banen nodig, maar geen banen die onze eigen leefomgeving de vernieling in helpen. De luchtkwaliteit holt achteruit en de terminals maken het omliggende gebied nog kwetsbaarder voor overstromingen. Als het zo doorgaat met de kusterosie en de zeespiegelstijging, moeten de werknemers van de terminals over een aantal jaar met de boot naar hun werk. Terwijl we hier ook banen zouden kunnen creëren door te investeren in offshore windparken en zonnevelden. Maar dat gebeurt niet, we zijn gewoon verslaafd aan fossiel. ‘Het is echt een kortetermijnvisie. Niet alleen omdat fossiele energie op de iets langere termijn slecht voor ons is, maar ook omdat ons land in 2050 CO2-neutraal moet zijn. Voor de LNG-industrie is dan geen plaats meer, en dan komt iedereen hier zonder werk te zitten.’
ING Bank
Als projectfinancier draagt ING Bank direct bij aan de Calcasieu Pass-terminal, met meerdere financieringen voor een totaalbedrag van 777 miljoen dollar. Ook stak de bank heel recent ruim 1 miljard dollar in een nieuwe terminal in Plaquemines Parish. Deze cijfers komen uit de database van IJGlobal (geraadpleegd op 21 juli 2022), een bedrijf dat investeringen in infrastructuur in kaart brengt voor commerciële klanten.
Maar wacht even, ING is toch begin dit jaar uit fossiel gestapt? Niet dus. ING geeft alleen geen geld meer aan nieuwe projecten voor de wínning van olie en gas. Voor de financiering van een pijpleiding of een LNG-terminal (transport dus) kun je nog steeds bij ING aankloppen. ING draagt daarmee nog steeds enorm bij aan klimaatschade, terwijl het klinkt alsof ze goed bezig zijn.
Waar maken jullie je nog meer zorgen over?
‘We hebben een rapport opgesteld over Calcasieu Pass waaruit blijkt dat eigenaar Venture Global de toch al behoorlijk lakse regelgeving aan hun laars lapt en probeert de uitstoot van giftige stoffen te bagatelliseren. Bovendien lijkt het er sterk op dat ze problemen hebben, aangezien ze zo vaak moeten affakkelen. Vorige maand was er in Texas een enorme explosie bij de Freeport LNG-terminal. Gelukkig raakte er niemand gewond, maar deze bijna-ongelukken worden veel te gewoon. De kans op een rampzalige brand neemt toe met elke nieuwe terminal die er komt.
Calcasieu Pass is in een recordtempo gebouwd en wij zijn bang dat ze snelheid vóór veiligheid hebben laten gaan. Ik houd mijn hart vast voor nieuwe orkanen. Wat als een van de terminals beschadigd raakt en er schadelijke stoffen vrijkomen? Het is een idioot idee om zulke miljardenprojecten neer te zetten aan een kwetsbare kust die geteisterd wordt door orkanen. Er zijn bij de terminal wel beschermingsmaatregelen getroffen tegen het zeewater, maar daardoor komt er bij overstromingen extra water bij omwonenden terecht.’
Hebben de terminals ook invloed op de natuur in de omgeving?
‘Alleen al Calcasieu Pass beslaat ruim 4 vierkante kilometer. Door de bouw is een groot stuk moerasgebied verloren gegaan dat heel belangrijk is voor trekvogels. Die gebruiken de overvloedige hoeveelheid voedsel in het moeras om bij te tanken na hun lange vlucht vanuit Midden- en Zuid-Amerika over de Golf van Mexico. De vlammen van het affakkelen verstoren hun navigatiesysteem, ze kunnen zich aangetrokken voelen tot het licht en zelfs in de vlammen verbranden.
‘Bovendien zijn een heleboel vissoorten afhankelijk van moeraslanden zoals deze, omdat hun jonkies er opgroeien. Omdat de zee steeds verder oprukt, wordt het moeraswater steeds zouter en kunnen sommige soorten er niet meer overleven. Uiteindelijk wordt het land gewoon opgeslokt: ieder jaar verdwijnt in Louisiana ongeveer 75 km2 moeras in zee (denk aan een middelgrote stad als Dordrecht, red.). Dat is al jaren aan de gang: ik heb als jeugdherinnering dat iedereen zijn kerstboom na kerst naar het strand bracht, om er een soort barrière mee te bouwen. Maar zolang we op grote schaal fossiele brandstoffen blijven produceren, is dat vechten tegen de bierkaai.’
Wat wil de Louisiana Bucket Brigade bereiken?
‘De staat moet Venture Global dwingen om zich bij Calcasieu Pass aan de regels te houden voor uitstoot en veiligheid. En, belangrijker, er moet geen toestemming komen voor geplande nieuwe terminals. Ik heb er begrip voor dat Europa nu een alternatief voor Russisch gas nodig heeft, maar LNG is niet de oplossing. We moeten af van onze fossiele verslaving. Wat we hier aan het doen zijn is collectieve zelfmoord. Voor de tweede terminal van Venture Global in Cameron (CP2) zijn gelukkig nog niet alle vergunningen binnen. De procedure is tijdelijk stilgelegd omdat het bedrijf de benodigde informatie niet kon aanleveren. Bovendien is de financiering nog niet rond, dus kunnen financiële instellingen een belangrijke rol spelen door te zeggen: hier steken we ons geld niet in.
Daarom is het belangrijk dat een bank als ING gaat inzien wat de gevolgen van haar investeringsbeleid zijn, en dat haar beslissingen invloed hebben op wat er aan onze kust gebeurt. En uiteindelijk zijn jullie natuurlijk in Nederland net zo kwetsbaar voor zeespiegelstijging. De gasindustrie aan onze kust beïnvloedt ook de toekomst van jullie kust. We zijn afhankelijk van elkaar.’
Kom in actie: Herinner ING aan hun verantwoordelijkheid als grote bank om een fossielvrije wereld mogelijk te maken. Stuur met twee klikken een brief aan ING’s CEO Steven van Rijswijk en vraag om nu te stoppen met fossiele uitbreiding. Stuur een brief