TrumpGas – ook wel vloeibaar gas of LNG – is booming business voor de fossiele reuzen. Shell haalde bijvoorbeeld in 2022 ruim de helft van haar gigantische 38 miljard euro winst uit gas. Ter illustratie, dat is evenveel geld als de hele begroting van IJsland. Vloeibaar gas is voor hen hét ultieme verdienmodel. Je kunt het overal naartoe verschepen, het onderweg nog een paar keer doorverkopen aan de hoogste bieder, en vervolgens dik cashen. Terwijl de wereld verder brandt.
TrumpGas is goud voor de fossiele industrie
Vloeibaar gas is dus de jackpot voor bedrijven als Shell, Exxon en Total. Waar je met een pijpleiding nog vastzit aan een regio, is vloeibaar gas grenzeloos te verhandelen. Precies de reden waarom de fossiele industrie dit gas flink promoot, en op de markt zet als ‘duurzaam alternatief’. Maar voor mensen zoals jij en ik? Voor ons betekent vloeibaar gas instabiele prijzen en miljarden euro’s aan publieke uitgaven om het te kunnen betalen.
Gas maakt ons alleen maar armer
Elke kubieke meter gas houdt huishoudens en bedrijven gegijzeld aan de grillen van de economie. En de komende jaren betekent dat hogere gasprijzen voor Europeanen. Het Amerikaanse ministerie van Energie deed vorig jaar zelf de rekensom. De uitkomst? De kosten van het verwerken en vervoeren van vloeibaar gas zullen alleen maar toenemen.
Maar we zagen het ook al na de inval in Oekraïne: de gasprijzen ontploften. Miljoenen huishoudens raakten in energiearmoede. Bedrijven konden de gasrekening niet meer betalen, en sommigen moesten zelfs hun deuren sluiten. Overheden moesten overal miljarden ergens vandaan zien te toveren. En ondertussen bleef de fossiele industrie lekker doordraaien, gesubsidieerd met ons belastinggeld.
Huh? Gesubsidieerd? Jep. De Nederlandse overheid investeert miljarden in fossiele subsidies. In Nederland geldt namelijk nog altijd: wie het meeste vervuilt, betaalt het minste. In 2020 betaalden huishoudens 50 cent belasting per kuub gas. En die grote vervuilers? Slechts 4 cent. Geen wonder dat staalbedrijf Tata Steel en kunstmestreuzen als Yara nauwelijks verduurzamen: waarom zouden ze? Ze voelen totaal geen druk. Sterker nog, zij krijgen de rekening helemaal niet. Die betalen wij.
Minder gas betekent meer zekerheid
Gasprijzen zijn extreem instabiel. Denk maar aan de plots torenhoge gasprijzen na de inval van Rusland in Oekraïne. Er ontstond een energiecrisis en de EU moest over de bank komen met miljarden. In totaal gaven ze 400 miljard euro uit aan gasimport.[1] Waarvan 16.2 miljard naar de VS om vloeibaar gas te betalen. Daarnaast gaven ze ook nog eens meer dan 650 miljard euro uit om huishoudens te beschermen tegen de gigantische prijsstijgingen.[2] Dat is bizar veel geld dat linea recta in de zakken van fossiele aandeelhouders belandde.
Hoe minder gas we gebruiken, hoe minder we afhankelijk zijn van die veranderende prijzen. Het afbouwen van gas is dus niet alleen goed voor het klimaat, maar ook voor onze portemonnee. Geen huishouden zou de keuze moeten maken tussen een warme douche of een warme maaltijd. Geen overheid zou miljarden moeten uittrekken voor noodmaatregelen, als we die miljarden óók hadden kunnen investeren in structurele oplossingen.
De echte prijs van gas
Goed, wij weten ook dat de energietransitie niet gratis is. Maar investeren in gas kost ons veel meer. Los van de grillige geopolitieke omstandigheden die gas plots héél duur kunnen maken, kun je denken aan: klimaatrampen, overstromingen, hittegolven, oorlogen om fossiele brandstoffen. De prijs van fossiel gas is gigantisch.[3]
Bosbranden als gevolg van klimaatverandering. Foto: Matt Palmer via Unsplash
Daarnaast heeft het importeren van gas ook nog een andere prijs. We importeerden in 2024 nog steeds veel gas uit Rusland. Omgerekend gaf Europa in 2024 meer geld aan Poetin (21,9 miljard euro) dan aan Oekraïne (18,7 miljard euro). Met deze miljarden euro’s sponsoren we dus Poetins regime en oorlogszucht. Vervolgens pompen we miljarden in defensie om de geopolitieke instabiliteit die we zelf financieren tegen te gaan. Lekker tegenstrijdig, of niet?
Hernieuwbare energie is steeds goedkoper
Dure, instabiele gasprijzen zijn slecht voor Europese huishoudens en de industrie. En de gasvraag is al aan het dalen omdat zonne- en windenergie goedkoper, sneller, efficiënter en betrouwbaarder zijn dan gas. Investeren in hernieuwbare energie en opslag hier in Europa – in plaats van gas uit het buitenland – betekent stabiele energieprijzen, een versterkte Europese economie. De omslag naar hernieuwbare energie en betere integratie van de elektriciteitsmarkt kan een besparing van 40 miljard euro per jaar opleveren.[4]
Tijd voor eerlijk beleid
Het is tijd dat de rekening niet bij ons komt te liggen, maar bij de grootste vervuilers (en veroorzakers) van de klimaatcrisis. Tijd om fossiele subsidies af te schaffen. Tijd voor een afbouwplan voor gas. Tijd om een belasting voor de ultrarijken in te voeren, die nu nog profiteren van een wereld die ze helpen kapot te maken. Met die middelen kunnen we de transitie betalen: goede banen om warmtenetten aan te leggen, huizen te isoleren en de industrie te vergroenen.
Gas is duur. Voor de planeet, en voor onze portemonnee. Fossielvrij worden is allesbehalve een kostenpost – het is de enige rationele keuze voor een leefbare toekomst.
Verder lezen?
- Lees hier verder over onze campagne tegen TrumpGas
- Lees hier verder over waarom gas ons vastketent aan autoritaire leiders
Bronnen
- Europe’s energy crisis: What factors drove the record fall in natural gas demand in 2022? | IEA
- National fiscal policy responses to the energy crisis | Bruegel
- Schade van klimaatverandering stijgt volgens onderzoek naar biljoenen euro’s | NU.nl
- Clean energy has already made the EU more secure – and more can be done | E3G