Er zal geen klimaatrechtvaardigheid komen zonder actief te werken aan rechtvaardigheid voor mensen van kleur en gemarginaliseerde gemeenschappen (raciale rechtvaardigheid). Deze twee strijden kunnen niet los van elkaar worden gezien, omdat ze beide noodzakelijk zijn om uit de systeemcrisis te komen waar we ons nu in bevinden.

Wij strijden voor een fossielvrije wereld; een leefbare, rechtvaardige en eerlijke maatschappij waarbij de impact van klimaatontwrichting wordt afgewend. Daarbij zijn we ons er goed van bewust dat we onze visie niet kunnen realiseren als we de grondoorzaken van de klimaatcrisis niet aanpakken.

Klimaatverandering en sociale ongelijkheid zijn allebei het resultaat van dezelfde systeemcrisis. Deze crisis is gebaseerd op de oneerlijke verdeling van sociale, politieke en economische macht, en de systemen die rijke, witte mensen in hogere sociale klassen bevoorrechten, en tegelijkertijd mensen met lage inkomens, inheemse, migranten- en andere gemarginaliseerde gemeenschappen onderdrukken.

Kick Out Zwarte Piet

Anti-racisme activisten strijden al meer dan tien jaar voor een rechtvaardige en inclusieve maatschappij in Nederland, met focus op het uitbannen van de racistische karikatuur Zwarte Piet. Elk jaar weer voert Kick Out Zwarte Piet (KOZP) campagne voor een inclusieve, veilige Sinterklaasviering voor iedereen, zonder zwarte piet. Zij doen dit door vreedzame, geweldloze demonstraties te organiseren.

Racisme en systematische onderdrukking zijn gedurende deze tijd van het jaar extra zichtbaar in Nederland. Sinds de snelwegblokkade in Dokkum in 2017, gaat verbaal geweld hand in hand met fysiek geweld door extreemrechtse groepen. Afgelopen vrijdag 8 november heeft een rechts-extremistische groep het KOZP congres in Den Haag met geweld aangevallen, door autoruiten in de slaan, geparkeerde auto’s in de straat te vernielen, en poging tot brandstichten.

Wij veroordelen deze aanvallen en veroordelen alle vormen van racisme, geïnstitutionaliseerd dan wel geïnternaliseerd, rond het Sinterklaasfeest en daarbuiten.

De wortels van de crisis: Klimaat en Kolonialisme 

De veel gebruikte stelling dat “ons huis in brand staat” is niet compleet. “Ons huis staat al meer dan 500 jaar in brand” riep grassrootscollectief Wretched of the Earth tijdens hun speech bij de laatste wereldwijde klimaatstaking in Londen. Mensen van kleur en inheemse gemeenschappen, vooral in het Globale Zuiden, worden altijd het eerste getroffen door kolonialisme, kapitalisme, witte suprematie, extractivisme en zij zullen ook het hardst getroffen worden door de impact van de klimaatcrisis.

Wat heeft klimaat te maken met ras? Ze zijn op verschillende manieren met elkaar verbonden. We leggen het uit.

De destructie die de fossiele brandstoffen-industrie veroorzaakt treft mensen van kleur het meest. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer het land van inheemse volkeren, mensen van kleur, en mensen die onder de armoedegrens leven zonder hun instemming wordt gebruikt voor mega fossiele brandstofprojecten. Gemeenschappen die het minst in staat zijn verzet te organiseren worden zo vaak de dupe van fossiele projecten zoals kolenmijnen, oliepijpleidingen of zware industrie op hun land. Terwijl zij vaak voor hun levensonderhoud direct afhankelijk zijn van hun land; niet alleen hun leefomgeving, maar ook hun bron van inkomsten en voedselsysteem worden verwoest.

Het is voor bedrijven als Shell makkelijk om weg te komen met grootschalige vervuiling en mensenrechtenschendingen in “ondergewaardeerde” plekken als Nigeria. Zo is Shell is  verantwoordelijk voor ruim 1.000 olielekkages sinds 2011 en betrokken bij moorden, martelingen en dorpsverbrandingen in de jaren ‘90 in Nigeria, en ze slagen er al meer dan tien jaar in om hun verantwoordelijkheid uit de weg te gaan. Dit soort misdrijven zou in het Westerse deel van de wereld ondenkbaar zijn.

De effecten van klimaatverandering, droogte, overstromingen, gedwongen migratie, etc. treffen mensen die al benadeeld worden en tegelijkertijd het minst bijdragen aan de klimaatcrisis disproportioneel hard. De impact van klimaatverandering zal op zijn beurt grotere ongelijkheid veroorzaken, met gedwongen massamigratie, meer geweld, en heviger racisme.

Dit zijn symptomen van het huidige, falende systeem dat een kleine groep bevoorrechte, rijke, witte mensen beschermt en in machtsposities houdt, terwijl een grote groep mensen verwaarloosd en uitgebuit worden. Dit is precies de ongelijkheid waar we tegen strijden als we het hebben over klimaatrechtvaardigheid.

Onze visie voor een fossielvrije wereld kan niet dezelfde grondoorzaken reproduceren die ons tot de huidige klimaatcrisis hebben geleid. Wij verwerpen racisme, seksisme, klassisme en alle andere vormen van uitbuiting en onderdrukking.

Solidariteitsstatement 

Wij willen hiermee onze solidariteit laten zien met alle groepen die vechten voor raciale rechtvaardigheid, vooral in deze turbulente tijden met steeds meer geweld door de staat, politie en extreemrechtse groeperingen, en de daarmee gepaard gaande schendingen van de rechten op vreedzaam protest en vrijheid van meningsuiting, van precies die mensen die niet voldoende worden gezien, gehoord en gewaardeerd. We zullen geen rechtvaardige transitie bewerkstelligen als de basis van de democratie wordt verwaarloosd, en als de mensen die niet worden gehoord steeds het zwijgen wordt opgelegd. Laten we ons bewust zijn van ons privilege en dit gebruiken om stelling te nemen, en om de stemmen van hen die monddood worden gemaakt te steunen en te versterken.

Want er zal geen klimaatrechtvaardigheid komen zonder raciale rechtvaardigheid.