12 December 2015: Ik weet nog dat ik mijn leerlingen trakteerde op kerstkransjes, om deze dag van Hoop te vieren. Het leek erop dat de leiders van onze wereld langzaam een beetje wakker werden en zich gingen bekommeren om de toekomst van mijn leerlingen en alle andere jongeren wereldwijd.
Mijn zorgen om deze wereld zijn niet van vandaag. Deze zorgen zijn mij met de paplepel ingegoten. Of het nu gaat om de invloed van de tabaksindustrie, de wapenlobby of het onherstelbaar vernielen van grote stukken kwetsbare natuur. Het beschermen van de bomen ooit in Amelisweerd of recenter in Nimmerdor, dichtbij mijn huis. Als docent heeft het mij 45 jaar lang niet uitgemaakt welk vak ik gaf, als ik maar met mijn leerlingen samen kleine stapjes kon zetten in bewustwording van de wereld om hen heen, de verantwoordelijkheid van elk individu op wat er met onze planeet Aarde gebeurd.
In het Akkoord van Parijs werd het streven vastgelegd om de opwarming van de aarde onder 1,5 graad Celsius te houden. Voor iedereen die geeft om onze planeet Aarde een bijzondere dag.
Nu zijn we vijf jaar later. Wat is er over van onze verwachtingen en onze hoop?
Zelf ben ik nu na 45 jaar voor de klas gestaan te hebben met pensioen. Ik maak mij nog steeds samen met de jeugd zorgen om hun toekomst. Tot mijn afgrijzen heb ik ontdekt dat mijn pensioenfonds ABP dit niet doet.
Als docent gaf ik mijn leerlingen altijd mee: “Als je een commitment aangaat dan doe je alle mogelijke moeite om je hieraan te houden”. De meeste van mijn leerlingen konden dit heel goed. Zij begrepen het belang van een commitment.
Helaas gaat dit niet op voor mijn pensioenfonds. Ondanks het publieke commitment aan het Parijs-akkoord, stegen de investeringen in de fossiele industrie van 14 miljard euro in 2015 naar 17,4 miljard euro in 2020. Dit is duidelijk geen afname en ook geen enkele poging om je commitment na te komen.
In 2018 liet Corien Wortmann, de bestuursvoorzitter van ABP, in een interview [1] met het VNO-NCW weten dat in 2020 het ABP grote stappen gezet zou hebben in het verduurzamen van de aandelenportefeuille. Denkt Corien werkelijk dat een verdrievoudiging van de investeringen in het Russische bedrijf Rosneft die men in 2019 deed dit zou bewerkstelligen? Rosneft is een bedrijf dat naar olie en gas boort in een van de meeste kwetsbare gebieden op onze aarde, namelijk het Noordpoolgebied.
In mei 2020, het jaar dat de aandelenportefeuille van het ABP duurzamer zou moeten zijn, voltrok zich een enorme milieuramp in het Russische Noordpoolgebied. Als gevolg van onzorgvuldig handelen van het Russische Norlisk Nickel, stroomde 21.000 ton diesel weg. In plaats van zich direct terugtrekken uit dit omstreden bedrijf, zoals het Noorse staatspensioenfonds al eerder deed, verklaarde het ABP dat zij beter in gesprek konden blijven om zo te proberen om Norlisk Nickel zo ver te krijgen om de vervuiling op te ruimen [2]. Deze redenatie maakt mij zo boos, elk weldenkend mens weet dat dit niet op te ruimen is.
Ik vraag je ABP, neem je verantwoordelijkheid. Investeer het geld van al die mensen die stinkend hun best doen voor onze jeugd, niet meer in bedrijven die deze jeugd een gezonde toekomst ontneemt, en mensen over de hele wereld nu al treft.
Via zogenaamde ‘engagement’ invloed uitoefenen op fossiele reuzen om zo de energietransitie voor elkaar te krijgen? Dat geloven jullie zelf toch niet meer? De afgelopen vijf jaar is daar niets van terecht gekomen. Emissies lopen op en fossiele bedrijven produceren alleen maar meer olie, kolen en gas. De verantwoordelijkheid ontlopen door het verschuilen achter tactieken als ‘engagement’ is onacceptabel.
Niet alleen spelen jullie op deze wijze van beleggen met de mogelijkheid van mensen om op de aarde een leefbare toekomst tegemoet te zien. Jullie nemen ook onverantwoorde financiële risico’s. Uit onderzoek van de Universiteit van Groningen blijkt dat beleggingen in fossiele energiebronnen eerder slecht zijn voor het rendement dan goed. En dat het bovendien heel goed mogelijk is om een goed rendement te halen zonder beleggingen in fossiele industrie.
ABP, trek je nu terug uit de hele fossiele industrie en laat mij tevreden zijn met mijn pensioenfonds! Gun mijn leerlingen samen met alle jongeren op deze planeet een gezonde toekomst.
Getekend,
Hellen Dil-v. Apeldoorn,
Gepensioneerd aardrijkskunde docent en runner-up in de verkiezing duurzame docent Voortgezet Onderwijs in 2020
[1] https://federatieveilignederland.nl/documenten/vno18317_sdg_brochure.pdf (blz 10 t/m 13)